Köpeklerde piyometra, köpekleri etkileyen ciddi bir rahim hastalığıdır. Bu hastalık, köpeklerin rahimlerinde birikmiş kan ve iltihap oluşturmasına neden olur. Köpeklerin yaşam kalitesini bozabilen ve ölümcül olabilen bu hastalık, önceden fark edilmez ve tedavi edilmeden köpeklerin hayatını tehlikeye atar. Bu nedenle, bu hastalığın belirtilerini anlamak ve tedavi etmek çok önemlidir. Köpekteki hormonal değişimler (progesteron artışı) ve rahim ağzına bakteri girişleri piyometrayı etkiler. Kısırlaştırılmamış dişi köpekler piyometra riski altında olup 6 yaş ve üstü köpeklerde risk çok yüksektir. Köpeklerin kızgınlık döneminde rahim içindeki bakteriyel enfeksiyonu arttıracak hormonlar salgılanmaya başlar. Eğer enfeksiyon köpekte tutunursa rahim irinle dolarak ciddi sonuçların ortaya çıkmasına yol açar. Köpekte görülen piyometra tedavi edilmezse karın içine sızan irin; sepsis, dehidratasyon, böbrek yetmezliğine hatta ölüme yol açar.
Köpeklerde piyometra açık ya da kapalı şekilde görülür:
Köpeklerde Açık piyometra: Köpekte serviksin(rahim girişi) açık olduğu durumdur. Bu tip piyometra, köpeğini vulvasından kan ve irin geldiğini görmenizi sağlar. İrinli akıntı dışarı çıkarak şu berlitilere yol açar:
- Vajinal akıntı(sarı, kahverengi,kanlı),
- Kötü koku,
- Halsizlik,
- İştahsızlık,
- Aşırı su içme ve idrara çıkamama,
- Karında şişlik,
- Ateş
Köpeklerde Kapalı Piyometra: Serviksin (rahim ağzı) kapalı olduğu durumdur. Bu piyometra türü çok tehlikelidir. Çünkü köpeğinizin vulvasında gözle görülür bir akıntı göremezsiniz. Bu da hastalığın az belirgin olmasını neden olarak geç fark edilmesine neden olur. Geç fark edilen hastalık rahim içinde basınç oluşturarak patlama riskini de arttırır. Kapalı piyometranın belirtileri:
- Vajinal akıntı olmaz,
- Hızla kötüleşen genel durum,
- Karında şişlik,
- Kusma,
- İleri derece vakalarda şok
Köpeklerde Piyometra Teşhisi
Veteriner hekim, öncelikle köpeğinizin kısır olup olmadığına bakar. Sonrasında en son geçirdiği kızgınlık dönemini, vulva bölgesini yalayıp yalamadığını ve son zamanlarda davranışlarında değişiklik olup olmadığını öğrenmek için size birkaç soru soracaktır. Fiziksel muayenede karında şişlik durumuna bakılır. Sonrasında köpeğin rahminin ultrasonla bakılması sonucunda ilk teşhis belirlenir. Bunun dışında kan ve idrar testleri de ayrıca köpeğe yapılacak diğer tanı koyma işlemleridir.
Köpeklerde Piyometra Tedavisi
Köpeklerde piyometra tedavisi, köpeklerin rahimlerinin cerrahi olarak çıkarılmasını gerektirir. Cerrahi, köpeklerin rahimlerinin tamamen çıkarılmasını gerektirir. Cerrahi, anestezi altında yapılmalıdır. Köpeklerin rahimleri çıkarıldıktan sonra, köpeklerin tedavi edilmesi için antibiyotikler verilir. Köpeğin yaşam kalitesini arttırmak için sağlık kontrollerinin yapılması ve en doğru şekilde tedaviye başlanması gerekir. Enfekte bir rahim ne kadar erken çıkarılsa köpeğin hayatta kalma şansı da artar. Ne yazık ki riski operasyonlardan kaynaklanan piyometralar ve komplikasyonlar ölümcül sonuçlar doğurur.
Köpeklerde piyometra için iki tedavi yolu vardır. Cerrahi ve tıbbi müdahale. Cerrahi müdahalede rahim ve yumurtalıklar çıkarılır.(Kısırlaştırma işlemi yapılır). Enfeksiyon köpeği çok zayıflattığı için riskli bir işlemdir. Cerrahi müdahalede köpeğe sonrasında antibiyotik ve IV sıvılar da verilir.
Piyometranın diğer tedavi yolu ise tıbbi tedavidir. Bu yöntemde köpek kısırlaştırma işlemi yapılmaz. Serviksi(rahim ağzı) gevşeten rahim kaslarının enfekte olmuş irini dışarı atmasına neden olan prostaglandin adı verilen hormonlar verilir. Köpeklerde piyometra tıbbi tedavi yönteminde çok sayıda risk içererek iyileşme garantisi verilmez. Açık piyometra için %75-90’lık başarı oranı varken kapalı piyometra için başarı oranı %20-40 arasındadır. Ayrıca rahim ve yumurtalıklar tamamen alınmazsa hastalığın tekrarlama riski de artmaktadır.
Köpeklerde Piyometra Önlenmesi
Köpekte piyometra önlenmesi için, köpeklerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve aşılanması önemlidir. Köpeklerin düzenli olarak kontrol edilmesi, köpeklerin sağlık durumlarının takip edilmesi ve köpeklerin hastalıklara karşı korunması için önemlidir. Dişi köpeğin ileriki yaşlarda bu sorunu yaşamaması için erken dönemde kısırlaştırılması son derece önemli. Kısırlaştırılan dişi köpeklerde bu hastalığın görülmesi çok düşüktür.
Köpeklerde piyometra, ciddi bir rahim hastalığıdır. Bu hastalığın belirtilerini önceden görmek ve iyi bir tedavi yolu izlemek son derece önemli. Ayrıca, köpeklerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve aşılanması, köpeklerin bu hastalıklara karşı korunması için önemlidir.
Kısır Köpek Piyometra Hastalığına Yakalanır mı?
Kısırlaştırılmış çoğu dişi köpeklerde piyometra görülmez. Fakat köpeğin kısırlaştırma sırasında rahminin sadece bir bölümü alındıysa ya da dokunan bir kısmı geride kaldıysa bu enfekte olmayı kolaylaştırır. Çok nadir görülen bu durumun olmaması için veteriner hekimin çok dikkatli davranması gerekir.
Erkek Köpeklerde Piyometra Görülür mü?
Hayır, erkek köpeklerin uterusu (rahmi) yoktur, bu nedenle pyometra olmaz. Fakat erkek köpeklerde de üreme sistemi hastalıklarına yatkınlığı vardır. Örneğin prostat problemleri, testis tümörleri ya da diğer genital enfeksiyon sorunları yaşarlar. Erkek köpeklerdeki bu hastalıkların tedavisi piyometradan oldukça farklıdır. Erken tanı için düzenli veteriner ziyaretleri yapmanız hayati önem taşır.
Ayrıca Bakınız: Köpeklerde Kısırlaştırma Hakkında Merak Edilenler