Köpeklerde kuduz hastalığı hem evcil hem de vahşi hayvanlarda görülebilen, viral bir hastalıktır. Kuduz insanlar dahil tüm memelilerin sinir sistemini etkileyerek ciddi sorunlara sebep olabilmektedir. Özellikle hastalığın belirtileri ortaya çıktıktan sonra hem insanlarda hem de hayvanlarda ölüm riski oldukça yüksektir. Kuduz hastalığı dünyanın en kritik ve ölümcül hastalıkları arasında yer almaktadır. Köpekler kuduz hastalığı için virüsün en yaygın kaynağı olarak bilinmektedir. Ayrıca insanlara kuduz bulaşmasının ve ölümler yaşanmasının %95’i köpekler sebebiyle gerçekleşmektedir. Kuduz virüsü ise aslında enfeksiyona maruz kalan hayvanın tükürüğüne temas eden hayvanlarda görülmektedir. Aynı zamanda ısırma ve yalama yoluyla da bir diğer hayvana bulaş olmaktadır. Hastalığın bulaşması en çok yaban hayvanları sebebiyle gerçekleşmektedir. Evcil hayvanlara kuduz hastalığı, hastalık taşıyan hayvana doğrudan temas ile bulaşır. Fakat insanlara ise kuduz olan bir hayvanın teması ya da kontamine olan evcil hayvandan bulaşabilmektedir.
Köpeklerde Kuduz Hastalığı Belirtileri
- Agresif olurlar.
- Gözleri kızarır.
- Ağızlarından salya akar.
- İştahlarını kaybederler.
- Önüne gelen her şeye saldırırlar.
- Depresyonda görünürler.
- Çenelerini kontrol edemezler.
- Tökezleyerek yürürler.
- Su içmezler ve suya karşı aşırı duyarlı olurlar.
- Işıktan rahatsız olurlar.
- Sahiplerini tanımazlar.
- Açıklanamayan ilerleyici felç yaşayabilirler.
Köpeklerde Kuduz Hastalığı Safhaları
- Başlangıç Dönemi: 2-3 gün sürmektedir. Köpekte davranış bozukluğu görülür ve beden ısısı hızla artar. Köpek ısırılan bölgesini yavaş yavaş ısırmaya ve tırmalamaya başlayabilir.
- Saldırgan Dönem: 2-4 gün sürer. Kuduz hastalığının başlarında ürkek davranışları dikkat çeker. Yabancı cisimlere karşı ilgilerinin arttığı görülür. İştahları azalır ve aşırı su tüketmek isterler. Sık sık idrarını yapabilir. Köpeklerin gözlerinde irileşme ve kızarıklık görülür. Işıktan uzak, loş alanda vakit geçirmeye başlarlar. Bilinçleri yavaş yavaş kaybolur ve hırçın tavırlar sergilerler. Sahibinin komutlarını dinlemezler. Sahibi dahil önüne gelen her canlıyı ısırma eğiliminde olurlar. Ağızlarından bol salya aktığı görülür. Köpekler evi terk etmeye çalışır ve başarılı olduklarında tekrar geri dönmezler.
- Felç Dönemi: 2-4 gün sürmektedir. Isırılan organ başta olmak üzere tüm vücutta felç meydana gelir. Köpeğin havlama tarzı değişir ve salyası daha belirgin şekilde artar. Rahatça hareket edemez ve dengesini kaybetmeye başlar. Tam olarak felç geçirmesinden 1-2 gün sonra köpek hayatını kaybeder. Kuduz hastalığının belirtileri ortaya çıktıktan sonra tedavi imkânı bulunmamaktadır. Kuduz olan köpekler 1 hafta içerisinde mutlaka hayatlarını kaybederler.
Köpeklerde Kuduz Hastalığı Tedavisi
Köpeklerde kuduz hastalığının tedavisini sağlamak için en önemlisi erken müdahale edebilmektir. Ancak erken müdahale ile kuduz hastalığını önlemek mümkündür. İlk olarak yara tedavisi uygulanmalıdır. Yara bol su ve sabun ile yaklaşık 15-20 dakika yıkanmalıdır. Hemen ardından %70 alkol, tentür ya da iyot gibi malzemelerle tedavi uygulanmalıdır. Yaraya dikiş atmak için acele edilmemelidir. Köpeğinizin kuduz olduğundan şüpheleniyorsanız mutlaka bir veteriner hekimden yardım almalısınız. Kendiniz için de vakit kaybetmeden bir doktora danışarak kuduzun gelişmesini önleyici tedaviye başlamalısınız.
Dünyada Kuduz Hastalığı
Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre yılda 59 bin kişinin kuduz hastalığı sebebiyle hayatını kaybettiği bilinmektedir. Bu açıklamaya göre günde 160 kişinin kuduz nedeniyle öldüğünü anlaşılmaktadır. Afrika ve Asya ülkelerinde kuduz hastalığı büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Çünkü bu ülkelerde köpeklere koruyucu aşılama yeterli seviyede uygulanmamaktadır. Ayrıca kuduz bulaştıktan sonrada yaygın bir tedavi yöntemleri bulunmamaktadır. Bu sebeple ciddi derece ihmal ve rapor edilmeyen hastalık durumu mevcuttur. Sağlık hizmetlerinin yeterli olmaması ve kurbanların evde ölmesi de kuduz hastalığının ciddiyetini arttırmaktadır.
Kuduz Hastalığı Önlenebilir mi?
Doğru aşılama ve toplumun bilinçlendirilmesi ile kuduz hastalığının önlenebilmesi mümkündür. Köpek ve benzeri vahşi hayvanların toplu şekilde aşılanması enfeksiyon oranını azaltır ya da tamamen ortadan kaldırabilir. İnsanlarla temas halinde olan evcil hayvanların ve çiftlik hayvanlarının da aşılanması önerilmektedir. İnsanlar için de aşılama ve anti-rabies immunoglobulin uygulaması kuduz riskini ortadan kaldıracaktır.