Köpeklerde epilepsi hastalığının nedenleri ve tedavisi, köpeği epilepsi ile savaşan köpek sahiplerinin araştırdığı bir konudur. Bu hastalık köpekler için yorucu, sahipleri içinse üzücü bir hastalıktır.
Köpeklerde epilepsi beyin hücreleri içerisindeki sinirlerin, normal olmayan aktivitesi sonucuyla ortaya çıkan nörolojik bir hastalık olarak bilinir.
Normal olmayan bu elektrokimyasal aktiviteler; koordinasyon bozukluklarını, krizleri ve anormal hareketleri ortaya çıkarır. Çünkü, köpeklerde bulunan sinir dokuları, diğer doku ve organlara rastgele mesajlar gönderir. Bu da köpeklerde epilepsi hastalığının oluşmasına fırsat yaratır.
Epilepsi köpeklerde her dönemde ve yaşta görülebilecek bir hastalıktır. Fakat genel olarak baktığımız zaman çoğunlukla 2 ve 3 yaş aralığında görülür.
Epilepsi nöbetleri hayati tehlike oluşturmaz fakat hem köpekleri hem de sahiplerini ciddi derecede korkutur. Böyle durumlarda panik yapılmaması gerekir. Aksine soğuk kanlı davranarak, köpeğinde sakinleştirilmesi gerekir.
Köpeklerde Epilepsi Nedenleri Nelerdir?
Köpeklerde epilepsi nedenleri araştırıldığı zaman, ortaya birden çok neden çıkabilir. Bunlar farklı iki ayrı grupta incelenir;
Primer Epilepsi: Bu epilepsi türünde krizlerin nedeni belirlenemez. Krizin oluşması için ortada görülen net bir durum söz konusu değildir. Çoğunlukla genetik olduğu düşünülür.
Sekonder Epilepsi: Epilepsi krizlerinin net olarak sebebinin bilindiği epilepsi türüdür. Birden çok hastalık ve köpeklerde yaşanan problemler, bu hastalığa sebep olur. Epilepsinin en fazla karşılaşılan sebepleri şu şekildedir;
- Travma
- Beyin apseleri ve tümörleri
- Zehirlenmeler
- Organ yetmezlikleri
- Parazit kaynaklı enfeksiyonlar
- Hipoglisemi
- Kuduz gibi rahatsızlıklar köpeklerde epilepsi hastalığının oluşumunda rol oynar.
Bu hastalıkların dışında kafatasının içinde su toplanması, beyin hastalıkları, beyin yangısı ve yalancı kuduz gibi hastalıklarda, epilepsiyi meydana getirebilir. Bu tarz hastalıklarla karşılaşıldığında, köpeklerin epilepsi adayı olduğu unutulmamalıdır.
Köpeklerde Epilepsi Belirtileri Nelerdir?
Köpeklerde epilepsi belirtileri, birçok şekilde ortaya çıkar. Bunlar ayrı ayrı üç dönemde görülür. Bu dönemler kriz öncesi, kriz anı ve kriz sonrası olarak adlandırılır.
Kriz öncesi dönemde köpekler aşırı derecede huysuzlaşır ve agresif tepkiler gösterir. Genellikle havlar ya da inlerler. Bu şekilde kendilerini ifade etmeye çalışırlar. Bazen kendilerini anlatmak yerine kimse tarafından rahatsız edilmeyeceklerini düşündükleri yerlere kaçarak saklanırlar.
Kriz anı köpeklerde 1-2 dakikadan az sürmektedir. Bu sırada köpeklerde bilinç kaybı oluşur. Bununla beraber istemeden gelişen kas hareketleri, idrar ve dışkı kaçması, salya salgısında artış ve çırpınma görülür. Köpekler kriz anında ciddi anlamda korkarlar. Epilepsi krizi köpeklerde gün içerisinde birden fazla da gerçekleşebilir. Bu hastalık köpekleri sadece fizyolojik anlamda yormaz. Ayrıca psikolojik olarak da yıpratır. Bazı köpekler epilepsi krizini hafif geçirirken, bazıları ise kendileri korktuğu gibi sahiplerini de çok korkutur.
Epilepsi nöbeti sonrasında, köpeklerin kriz öncesi durumuna geri dönmeleri biraz zaman alır. Nöbet sonrasında köpekler, geçici olarak görme ve duyma problemleri yaşar. Ayrıca harekette zorluk ve seslere tepki vermeme de görülür. Bu arada köpekler, nefes almayı normalleştirmeye çalışır. İçinde bulunduğu bu kötü durumdan kurtulmak için havlar.
Köpeklerde Epilepsi Evreleri Nelerdir?
Köpeklerde epilepsi evreleri, 4 şekilde incelenir. Bu evreler şu şekilde sıralanır;
Prodome Evresi: Bu evre saatlerce sürer. Bu evrede oluşan birçok değişiklik kimse tarafından anlaşılmaz.
Aura Evresi: Bu evrede oluşan değişiklikler herkes tarafından anlaşılır. Köpekte olduğundan çok yalanma, hızında kontrolsüzlük, salya üretiminde artış, saklanma, titreme, kusma, çok fazla havlama ve dönme gibi tavırlar meydana gelir. Bunlardan biri ya da birçoğu aynı anda yaşanır.
İctus Evresi: Bu evre kriz evresi olarak adlandırılır. Köpeğin kriz geçirmeye başladığı evredir. Köpeklerde epilepsi çoğunlukla 1 dakika ile 3 dakika arasında sürer. Kriz esnasında köpekte bilinç kaybı yaşanır. Köpek yan düşer, dişlerini sıkar, çenesi kitlenir ve can çekişir gibi çırpınarak tuhaf sesler çıkarır. Farkında olmadan büyük ve küçük tuvaletini de kaçırır. Bu durum bazen şiddetli bazen de hafif görülür. Belirtilerin hepsi aynı anda görüleceği gibi, bazısı da görülebilir.
İctal Evresi: Epilepsi krizinin son bulduğu dönemdir. Epilepsi geçiren köpek yorgun düşmüştür ve duyma ile görme yetisini geçici olarak kaybetmiştir. Bu evrede çok fazla susama ve aşırı su tüketimi gözlemlenebilir. Köpekler bu evrede, normal hayat şartlarına kaldığı yerden devam eder.
Köpeklerde Epilepsi Tedavisi Nasıl Olur?
Köpeklerde epilepsi tedavisi yapılabilmesi için, epilepsiye sebep olan hastalığın bulunması gerekir. Epilepsiye sebep olan hastalık tedavi edildiği durumda, epilepsinin de önlenmesi sağlanacaktır.
Aynı zamanda köpeklerin gün içerisindeki faaliyetlerine dikkat edilmesi epilepsiyi en aza indirir. Bu faaliyetler; gerekli vitaminlerin alınması, beslenme programlarının sabit olması, düzenli su tüketimi ve gün içerisinde aktif harekettir.
Bunların yanı sıra sigara dumanından ve temizleyici ürünlerin kokularından uzak durulması, stres ve korku yaşamamak da, köpeklerdeki epilepsi hastalığının tetiklenmesini önleyerek en aza indirir.
Epilepsi Nöbeti Geçiren Köpeğe Ne Yapılır?
Epilepsi geçiren köpeğe yapılması gerekenler, köpeği epilepsi hastası olan köpek sahiplerinin özellikle merak ettiği konuların başında gelir. Köpeklerde epilepsi krizi esnasında yapılması gerekenler şu şekildedir;
- Köpek sahiplerinin öncelikle sakin olması gerekir. Daha sonrasında köpeklerini zarar görmeyecekleri sakin bir ortama almalıdırlar.
- Köpeğin yumuşak bir alana alınması çok daha iyidir. Baş ve boyun bölgesine yumuşak yastıklar koyulmalıdır.
- Kriz süresi ve şekli not edilmelidir. Eğer o anda video alınması mümkünse bu yapılmalıdır. Bunun sebebi kriz nöbetinin sebebinin belirlenmesi için, veteriner hekime yol gösterir.
- Köpeğin kriz esnasında yaptığı hareketlerden dolayı sakinlik korunmalıdır ve panik yapılmamalıdır.
- Köpeklerin bilinci o anda yerinde olmadığından, dilleri herhangi bir cisim ile itilip çekilmemelidir. Aksi halde sahiplerine zarar verirler.
- Köpeğin renginde morarma mevcutsa, nefes almada zorluk çekiyordur. Böyle bir durumda müdahale edilmesi gerekir. Köpeğin çenesi aralanarak, nefes alması sağlanmalıdır.
- Kriz bittikten sonra, köpeğin yanından ayrılmamak gerekir. Onunla sakince konuşarak, rahatlaması sağlanmalıdır. Bir süre yanında kalınması geçici görme ve duyma hasarı yaşamasından dolayı, ona yardımcı olacaktır.
Ayrıca Bakınız: Köpeklerde Bronşin Aşısı Ne İşe Yarar?